Of Ziraat Odası

Vatan Hürriyet Ekmek

ZOBİS
ZOBİS
Of Ziraat Odası > Üzüm

Üzüm

Karadeniz Kokulu İsabella Üzüm Çeşidi ve Özellikleri

Üzüm yüksek şeker içeriği dolayısıyla kalori değeri fazla olan bir besin maddesidir. Bazı karaciğer hastalıkları ve kansızlığın tedavisinde de etkili olan üzüm çekirdeği, lifli yapısından dolayı mideye zarar vermeden böbrek ve bağırsak sistemisinin çalışmasını düzenler, kanın temizlenmesine yardımcı olur. Karadeniz sahil kesiminde özellikle Samsun'dan Rize'ye kadar, ağaçlara sarılmış olarak en fazla rastlanan bir çeşittir. Mantari hastalıklara dayanıklıdır. Tane sıkıldığında içi bütün olarak fırlar. Ekşi ve çilek kokulu bir üzümdür. Esas olarak şıralık olmasına rağmen Karadeniz Bölgesinde sofralık olarak değerlendirilmektedir. Kalın kabuklu ve siyah renklidir.

Aşılı Bağ(üzüm) Fidanı Ne Demektir-Aşılı Bağ(üzüm) Fidanı Nasıl Elde Edilir?

Aşılı bağ(üzüm) fidanı ,anaç(çöğür) üzerine farklı aşılama yöntemleri kullanarak yeni bağ(üzüm) çeşidinin elde edilmesiyle oluşan fidan demektir.Aşılı bağ fidanı, genellikle nemetod ve floksera hastalıklarına karşı dayanımı yüksek Amerikan asma anaçlarına , geliştirilmiş veya doğada tesadüfen bulunan iyi bağ(üzüm) çeşitlerinin aşılanması sonucu elde edilen fidandır.Bağ fidanlarında çelikten kökledirme ile elde edilen fidanların hastalıklara karşı olan direnci daha zayıf olmaktadır.

Bağ(üzüm) Fidanı Üretiminde Kullanılan Anaç(çöğür) ne demektir?

Fidan üretiminde kullanılananaç veya çöğür, aşı yapılan bitkiye denmektedir.Bağ fidanı üretiminde tKireçli ve kıraç arazileler için 41b anacı, kumlu ve taban suyu yüksek olan araziler için 5b, kıraç orta kireçli araziler için 1103 paulsen, çok kumlu araziler için 110R, kurak ve kireçli arazilerde ise 140 Ruggeri anaçları kullanılmaktadır.

Aşılı Bağ(üzüm) Fidanı Üretiminde Kullanılan AnaçlarNedir?

Aşılı bağ fidanı üretiminde kullanılan anaçlar ,kireçli ve kıraç araziler için 41b anacı, kumlu ve taban suyu yüksek olan araziler için 5b, kıraç orta kireçli araziler için 1103 paulsen, çok kumlu araziler için 110R, kurak ve kireçli arazilerde ise 140 Ruggeri anaçları kullanılmaktadır.Sitemiz üzerindeki aksi belirtilmediği sürece kullanılan bağ anaçları 41b Amerikan asma anacıdır.

Açık Kök(Çıplak Köklü) Bağ(üzüm) Fidanı Ne Demektir? 

Açık kök bağ(üzüm) fidanı , tarlada yetiştirilen , kökü direk toprakta olan fidan yaprağını döktükten sonra dikime hazır hale gelen ve belli dönemlerde(Kasım-Nisan Ayları arası) satışa sunulabilen-dikilebilen bağ(üzüm) fidanı demektir. 

Aşılı Açık Kök Bağ(üzüm) Fidanları Ne Zaman Dikilir?-Dikilmelidir?

Aşılı açık kök bağ(üzüm) fidanları yaprak dökümüyle beraber (Genelde Kasım ayı 1 ile 2. Haftasından itibaren) , Bölgelere ve rakıma göre Nisan ayının son haftasına kadar dikilebilmektedir.

Bağ(üzüm) Fidanı Çeşitleri Nelerdir?

Geniş bir bağ(üzüm) fidanı üretim yelpazemiz olup üretilen bağ(üzüm) fidanı çeşitlerinden bazıları, red globe, alphonse, kabarcık, hatun parmağı , öküz gözü, kalecik karası, italia, yelen, early sweet, çekirdeksiz üzüm çeşitleridir.

Açık Kök Bağ(üzüm) Fidanlarını Dikerken Nasıl Korumalıyım-Hava Şartları Sebebiyle Dikim Yapamazsam Fidanları Nasıl Korurum?

Açık Kök bağ(üzüm) fidanlarını dikerken kökleri hava almayacak(Rüzgar almayacak şekilde) şekilde dikmelisiniz.Size gönderilen bağ(üzüm) fidanlarını önce köklerini su yardımıyla biraz nemlendirip arazi üzerinde ambalajında çıkartarak çıkartıp dikiniz.Fidanları hava şartları müsade etmiyorsa bir çukur açıp hava almayacak şekilde gömünüz.

Aşılı Açık Kök Bağ(üzüm) Fidanlarında Dikerken Nelere Dikkat Edilmeli?

Fidan çukurlarını en, boy ve yükseklik olarak 50 cm olacak şekilde kazabilirsiniz.Sitemiz üzerinden gönderilen açık kök bağ(üzüm) fidanlarında fidanı dikime uygun hale getirmek için kök ve tepe budaması yapılmaktadır.Gönderilen fidanların kökbudaması yapıldıktan sonra aşı noktasından sonra çeşide göre 2 veya 4 göz bırakılarak tepe budaması yapılmaktadır. Fidan çukurunuza fidanı dik bir şekilde yerleştirdikten sonra fidanın aşı noktası, toprak üstünden kalacak şekilde fidan çukurunu toprakla kapatınız ve sıkıştırınız.Fidan başına 5-15 litre arasında can suyu vermeyi muhakkak veriniz.Can suyunu fidan çukurunun yarısını toprakla kapattıktan sonra 5 litre , kalan kısmını toprakla kapattıktan sonra 5 litre olacak şekilde verebilirsiniz. Daha sonra fidanın yanına destek çubuğu çakınız ve fidanı ,destek çubuğuna sekiz rakamı olacak şekilde iple bağlayınız.

 

Üzüm-Bağ Fidanlarında Gübreleme Nasıl Olmalıdır?

Bağ-Asma Fidanlarında gübreleme ağacın yaşına göre değişmektedir.Gübreleme yapmadan önce mutlaka toprak analizi yapılmalıdır.Örneğin Toprağınız kireçli ise mutlaka toprağınıza kükürt veriniz.Mümkünse hızlı sonuç almak için sıvı kükürt veriniz.Genel olarak Kışın Fosfor, potasyumlu  karışımlı kompoze gübreler kullanabilirsiniz.Kışın kullanacak olduğunuz kompoze gübrelerin azot oranının az olmasına dikkat ediniz hatta hiç olmasın. Meyve döneminde potasyum, bor  içerikli gübreler hasat yapıldıktan azot ,  ve arkasından  çinko, bor, fosfor karışımlı gübreler  verebilirsiniz.Gübreleme yapıldıktan sonra muhakkak bolca sulama yapılmalıdır.

Üzüm-bağ fidanı dikerken Leonardit kökenli  organik gübreler verebilirsiniz.Bu tarz gübreler hem kök gelişiminin daha hızlı olmasını hemde toprağın ph seviyesine orta seviyeye çekerek fidanın daha  iyi beslenmesini sağlar.Bu gübreleri  kullanırken toprakla iyice karıştırarak veriniz.Köke direk uygulama yapmayınız.

 

Aşılı Açık Bağ(üzüm) Fidanlarında Dikim Mesafesi Nedir?

Aşılı bağ(üzüm) fidanlarını fidanlar arası 2 metre , sıralar arası 3 metre olacak şekilde dikebilirsiniz.Güçlü topraklarda bu dikim mesafesini fidanlar ve sıralar arası 3 er metre olacak şekilde yapabilirsiniz.

 

Tozlayıcı Bağ(üzüm) Fidanı Ne Demektir?

Tozlayıcı bağ(üzüm) fidanı demek bahçedeki ana çeşit olan bağ(üzüm)daki çiçek dönemindeki çiçeklerin ,meyveye daha fazla dönüşmesini sağlayan bağ(üzüm) fidanı demektir.Bir başka deyişle döllenmeyi artırmaktadır.Tozlayıcı olan bağ(üzüm) çeşitleride meyve vermektedir. Bağ(üzüm) çeşitlerinin hemen hemen çoğu kendine verimli çeşitlerdir. Sadece bazı çeşitlerde tozlayıcı gereksinimi profesyonel bahçelerde kullanılmaktadır. Örneğin çavuş üzümünde kardinal veya horoz karası, hönüsü üzümünde köhnü veya horoz karası tozlayıcı olarak kullanılmaktadır.

 

Dikilen Bağ(üzüm) Fidanı Ne zaman Meyve Verir?

Uygun koşullar altında dikilen 2 yaşlı bir bağ(üzüm) fidanından 1-2 yıl içerisinde meyve görmeniz gerekir.Verime oturması ise 5. Yıldan sonra olmaktadır.Bu bilgi 2 yaşlı fidanlar için geçerlidir.

 

Bağ(üzüm) Fidanı Satışı Nasıl olmaktadır?

Sitemiz üzerinde tüplü bağ(üzüm) fidanları 12 ay dikildiği için 12 ay boyunca satışı olmakta olup açık kök bağ(üzüm) fidanlarında ise kasım ayı ile beraber açık kök bağ(üzüm) fidanlarının satışına başlanmakta ve nisan ayı itibarı ile satışlar sona ermektedir.

 

Satışta Olan Bağ(üzüm) Fidanlarının Yaşı Nedir?

Aksi belirtilmediği sürece satışta olan bağ(üzüm) fidanlarının yaşı 2 dir.

 

Ev İçerisinde , Balkonda, Terasta Saksıda Bağ(üzüm) Fidanı-Ağacı Yetiştirebilir miyim?

Ev İçerisinde , Balkonda, Terasta Saksıda Bağ(üzüm) Fidanı-Ağacı yetiştirebilirsiniz.Yeterki güneş alan bir yer olsun.Saksıda Yetiştirmek için kullanacak olduğunuz saksı asgari ,9 litrelik bir saksı olmalıdır.Saksıda içerisinde kullanacak olduğunuz maddenin %85 i toprak geriye kalanı ise torf olmalıdır.Ev içerisinden yetiştirmek için kışın fidanların soğuklamasını almasını sağlamak adına çok soğuk geçen bölgelerde 1 ay dışarıda ılıman bölgelerde ise 2 ay kadar dışarıda kalmalıdır.


Asmanın Ekolojik İstekleri 

İKLİM İSTEĞİ

Sıcaklık: Asmada sürgün gelişmesi 10 °C ve üzerinde olması sebebiyle bir yerin bağcılık açısından uygun olması için yıllık sıcaklık toplamı ortalamasının en az 10 °C olması gerekir. Üzümlerin olgunlaşabilmesi için yıllık sıcaklık toplamının en az 1600 gün °C olması gerekir. Bu günlük sıcaklıkların 10 °C ve üzerinde olduğu asmanın yapraklı dönemindeki sıcaklıklar toplamıdır.

Erkenci çeşitlerin sıcaklık toplamı isteği en az 1600-2000 gün°C

Geççi çeşitlerin sıcaklık toplamı isteği en az 3000 gün °C olmalıdır.

Asma optimum koşullarda 100 yıldan fazla yaşayabilse de ekonomik ömrü 25-30 yıldır. Asma diğer meyve türleri gibi büyüme dönemi sonunda tepe tomurcuğu oluşturarak büyümeyi durdurmaz. İyi bir ilkbahar uyanması için yeterli bir kış dinlenmesine ihtiyaç vardır. Bu genelde 3 ay kadar bir süredir. Vejetasyonun başlangıcında kök faaliyetinin başlamasıyla beraber "ağlama” olur. Ağlama toprak sıcaklığı ile ilgilidir (10-14 °C arası). Bu 10 gün kadar devam eder ve odun borularının basıncıyla ilgilidir. Bu olay daha çok (ilkbahar ve sonbaharda) erken budanan asmalarda ağlama suyuyla beraber çok miktarda besin maddesi kaybı olur.

Geç uyanan asmalar depo maddelerince fakir ve kış dinlenmesini tamamlayamamış asmalardır. Yeni çelikler ve genç asmalar erken uyanırlar. Budama yapılmamış asmalarda en uçtaki gözler en erken uyanırlar. Asmaların erken uyanması ilkbahar geç donlarının olduğu bölgelerde istenmez. Vejetasyon devresinde özellikle çiçeklenme zamanında asma optimum bir sıcaklık ister, serin havalarda çiçeklenme zamanı uzar, dölleme kötü olur, salkımda dane ve çiçek silkmesi olur, boncuklanma ve silkme fazla görünür. Hasattan sonra yaprakların dökülmesi vejetasyonun son olayıdır. 

Güneşlenme: Asmanın vejetasyon devresinde sürgün geliştirmeleri meyvelerini olgunlaştırabilmesi için ışığa çok ihtiyacı vardır. Güneşlenme süresi, verimlilik, üzüm kalitesi ve olgunlaşmaya etki eder. Renk oluşumunu ve kuru madde miktarını arttırarak kaliteyi yükseltir. Güneşlenme aynı zamanda hastalık kontrolünü de kolaylaştırır

 

Bağcılıkta Yağış ve Hava nemi: Asma kurağa dayanıklı bir bitki olup, yıllık yağışı 500-600 mm olan bölgelerde yetişebilir. Yazın çok kurak geçtiği yörelerde sulama gerekir. Yurdumuzda bağcılık daha çok kurak bölgelerde ve meyilli arazilerde yapılır. Bu nedenle sulanan bağ alanları azdır. Bağda bilinçli bir sulama ve zamanında yağış verim ve kaliteyi arttırır. İlkbaharda yağan yoğun yağmurlar ve aşırı hava nemi Külleme ve Mildiyö gibi mantari hastalıkları arttırır. Olgunlaşma zamanında da Botrytis salkımlarda çürümeye neden olur. Çiçeklenme döneminde görülen yağışlar da polen çimlenmesini ve döllenmeyi engeller. Bunun sonucunda dane gelişemez, asmada silkme artar, boncuklanma görülür. Kurutmalık üzümlerde de kurutma zamanı üzümler ıslanırsa kuru üzüm kalitesi düşer.

Bağ Yetiştiriciliğinde Toprak İsteği

Asma diğer birçok kültür bitkisinin yetişemediği topraklarda yetişebilen bir bitkidir. Ancak çok ağır, süzek olmayan, tuzlu ve toksik madde içeren topraklarda, bağcılık yapmaktan kaçınılmalıdır. Kültür asmaları amerikan asma anaçları kadar toprak yönünden seçici değildir. Kirece en fazla kültür asması dayanır. Fazla kireç toprağın verimini önemli ölçüde azaltır. Killi topraklar pek istenmez. Kumlu topraklarda filoksera yaşamadığı için yerli bağcılık yapılabilir. Çakıllı topraklar kaliteli şarap yetiştiriciliği için düşünülebilir. Toprak suyu bağcılık açısından önemlidir. Bazı yerlerde filoksera ile mücadelede de kullanılır. Ama bu süre kırk günü geçmemelidir. Vejetasyon sırasında fazla su gözleri hemen boğar. Kuru toprağın olduğu yerlerde asmalar az fakat kaliteli şaraplık ve sofralık üzüm verirler. Ancak yazın çok kuruyan topraklar tehlikelidir.

-Taşlı ve çakıllı topraklar orta mevsimde olgunlaşan şaraplık çeşitler için uygundur.

-Tınlı topraklar kurutmalık çeşitlere uygundur.

-Kalkerli topraklar kırmızı şaraplık çeşitler için uygundur. Yalnız kirece dayanıklı anaç kullanılmalıdır.

-Kumlu topraklarda yetiştirilen bağlarda alkol fazla olur. Fakat aroma ve buke denilen kalite maddeleri az olur.

-Fazla humuslu topraklarda asmalar iyi olgunlaşamaz.

 

Bağcılıkta Sulama

Asma yıllık ortalama 500-600 mm yağış olan yerlerde su ihtiyacını karşılayabilir. Yağışın mevsimlere göre dağılışı, toprağın yapısı, anacın çeşidi, asmanın terbiye şekli, verimi, sıcaklık, sulama sistemi gibi faktörler sulama aralıklarına ve verilecek su miktarına etki eder. 

Asmanın suya en çok gereksinim duyduğu devreler sürme ve çiçeklenme devresi ile tanelerin büyüme dönemleridir. Asmalar bu devrelerde susuz kalmamalıdır.

Ben düşme ve olgunlaşma döneminde, yetiştirme amacına göre, bu dönemde toprakta su bulunması kalite üzerine etkilidir. Sofralık çeşitlerde tane irileşmesinin yanında, asma üzerinde kalma süresini uzatır. Kurutmalık çeşitlerde olgunlaşmayı geciktirir. Şaraplık yetiştiricilikte kaliteyi arttırmak için, asma başına az ve sulanmayan ürün tercihi yapılmalıdır. 

Sulama suyunun kalitesi çok önemlidir. Tuzlu, kireçli ve içerisinde yabancı maddeler bulunan sular sakıncalıdır. Sular oksijence zengin olmalıdır.

Yeterli su alamayan asmalarda; yapraklarda pörsümeler görülür. Sürgün uçlarında büyüme ve tane irileşmesi durur. Sürgünler erken odunlaşır. Sülükler pörsür ve üzümler zamanından önce olgunlaşır. 

Fazla suyun ve aşırı sulamanın da asmalara olumsuz etkileri vardır; Bitki kökleri hava almadığı için kurur. Üzümlerin olgunlaşma zamanında ve hasat sonrası aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Asmalarda vejetatif gelişimi teşvik edeceğinden olgunlaşma gecikir ve sürgünler kışa odunlaşmadan girerler.

GÜBRELEME

Asma gelişmesi için ve ürün vermesi için topraktan birtakım besin elementleri kaldırmaktadır. Topraktan kaldırılan gübre miktarı asmanın yaşına, verdiği ürün miktarına, iklime, sulama durumuna, toprağın bünyesine, toprağın kimyasal özelliklerine ve yeşil gübreleme yapılıp yapılmadığına göre değişir.

Asmanın gelişebilmesi için çok gereksinim duyduğu elementlere makro besin elementleri denir. Bunlar Azot (N), Fosfor (P), Potasyum (K), Kalsiyum(Ca) ve Magnezyum (Mg) dur. Asmanın az gereksinim duyduğu fakat eksikliğinde çok büyük arazların meydana geldiği bitki besin elementlerine ise mikro besin elementleri denir. Bunlar Kükürt (S), Demir (F), Bakır (Cu), Çinko (Zn), Mangan (Mn), Bor (B) elementleridir.

Düzenli ve dengeli gübreleme yapmak için hangi gübreyi, ne kadar, ne zaman ve nasıl verileceğinin bilinmesi gerekir. Besin ihtiyaçlarının tespiti için en etkili yöntem, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır.